သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေင်ၜိုဟ်လလံ (ဂိတုဇူလိုင်)

 

နိဒါန်

အတိုင်အလဵုအသဳပၞာန်ခေတ်ကၠာကၠာတေံပၠန် ကံင်ဇြဳပၞာန်လၟုဟ်လေဝ် တက်ဃယံက်ကဵု ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳတုဲ ဝေင်ဒၟံင်ပြယာဲ ဂၠိုင်ကဵုဗီုပြင်ရ၊ သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ဂိတုဂျူလာင်ဏံမ္ဂး သၞောဝ်ကံင်ဇြဳဂီုကၠီု စဵုဒၞာကၟိန်ဍုင်ဂှ် စွံစိုတ်ညံင်ရဴအပိုင်အခြာလပှော်တဲမွဲဟေင် ချူလောဲဇိုတ်လောဲတုဲ ကံင်ဇြဳပၞာန်တအ် ဆက်ဇမၠိင်တိုန်အာယုက် ပွိုင်(၆)ဂိတုပၠန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဗၟာ မေန်အံင်လှိုင်လေဝ် ဟီုအရေဝ်ဂတမွဲဗီု လကြဴမွဲဗီု ဟီုအရေဝ်ဗီုပြင်ဟွံကိတ်ညဳဂှ် စၞောန်ထ္ၜးလဝ်မဒှ်ရ။ အတိုင်အရေဝ် ဟွံသေင်ကဵုသဘဴဓဝ်ဂှ်ရ မွဲလ္ပါ်ဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးတအ်ဂှ်လေဝ် ပရေင်ပရူဗျူဟာပၞာန် “ဂၠံင်တရဴပတဝ်ဏာကဵု ရာဇာဌာနဳ ဍုင်နေဗျဳဒဝ်”ဏောင်ဂှ် ဗှ်လ္ၚတ်အာမာန်ရ။ တုဲပၠန် ပ္ဍဲအရာပရေင်ၜိုဟ်လလံဂှ် မုရဴသာ်လဵု ကသပ်ဉာဏ်ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကံင်ဇြဳပၞာန် နွံမံင်ဂှ်ရော? စပ်ကဵု ပရေင်ဍုင်ဗၟာဏံ လညာတ်ကၟိန်ဍုင်သ္အာင်တအ် ဗီုပြင်လဵု ဟီုဂးလဝ်ဂှ်လေဝ် ညးမဗှ်လ္ၚတ်လိခ်ဏံ လ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်အာမာန်မဒှ်ရ။

အာယုက် (န.စ.က) ဗၞတ်ဗၜတ် ဟွံမွဲရဟာ?

ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာင် (၃၁)ဂှ် ကၠောန်သ္ပကောံဓရီု ကံင်ဇြဳဂီုကၠီု စဵုဒၞာကၟိန်ဍုင်တုဲ သ္ကိုပ်ပၞာန် ကံင်ဇြဳပၞာန် မေန်အံင်လှိုင်ဝွံ ထ္ၜးဟိုတ် ဍုင်ဟွံညိင်ဝတ်တုဲ ထပ်ဇမၠိင်ဏာ အာယုက်ကံင်ဇြဳပၞာန် ပွိုင်(၆)ဂိတုပၠန်ရ။ အတိုင်သ္ဇိုင် သၞောဝ်အုပ်ဓုပ်ဍုင် (၂၀၀၈)ဝွံ အခိင်ကာလ ကာမံက်တိုန်မ္ဂး ဂၠိုင်အိုတ် ပွိုင်ၜါသၞာံဟေင် ဂွံအခေါင်ထိင်ဍုင်ရောင် စၟတ်လဝ်ရ။ ဆ္ဂး ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာဏံ အကာဲအရာသာမညဟွံသေင် ရောင် ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ သ္ဂးတုဲ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၂၃) ဂိတုဂျာန်နဝါရီ (၃၁)ဂှ်မွဲဝါ၊ လၟုဟ်ဂိတုဂျုလောင်(၃၁)ဂှ် လေဝ် ကလေင်ဆက်ဇမၠိင်ဏာ အာယုက် မွဲဝါပၠန်မဒှ်ရ။

အခိင်ကာလ ကာမံက်တိုန်ဟီုဂှ် နွံကဵုဗၞတ်ဗၜတ်ကီုရ။ ဆ္ဂးပ္ဍဲပွိုင်မွဲသၞာံ တာလျိုင်ကမၠောန် ဟွံတုဲဒှ်ဏီမ္ဂး ဆက်ဇမၠိင် အာယုက်ပွိုင် (၆) ဂိတု ၜါအလန်မာန်တုဲ နကဵုသ္ဇိုင်သၞောဝ် (၂၀၀၈) တှ်ေ သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ်လေဝ် ဒးကေတ်အခိင် ပဠေဝ်ပဠေတ် ဒးကၠောန်အာရောင်၊ တော်အာကဵုအခိင်ကာလဏံတှ်ေ ကမၠောန်သီုဖအိုတ်ဂှ် ကာလစိုပ်သၞာံ (၂၀၂၃) ဂိတုအဝ်ဂေတ်မ္ဂး ဒးတုဲဒှ်အိုတ်ရောင်

ဟီုလဝ် သာ်ဏံကီုရ။ အခိင်သီအဝဵုပေင်အာ ပွိုင် (၆)ဂိတုတုဲဂှ် မေန်အံင်လှိုင် ကေင်ဟီုလဝ် အတိုင်အရေဝ်လ္တူတေံရ။ ပကတိရုပ်ဏံ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဆက်ကၠုင် အာယုက် ဟွံမွဲကဵု ဗၞတ်ဗၜတ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံဝွံ ၜိုန်ရဒုင်ဂိုင်ကေတ်လဝ် အတိုင်သၞောဝ် (၂၀၀၈)ကီုလေဝ် ဒ္ဂေတ်ကမၠောန်ညးတံ ၜက်အာ နူသၞောဝ်သၟးဟွံက အရေဝ်မေန်အံင်လှိုင်လေဝ် ဟွံဍာံပြကၠုင်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အတိုင်လဟီုညးတေံ ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၂၃) ဂိတုအဝ်ဂေတ်ဏံ သ္ဂောံတုဲဒှ် သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်သက်က်ရ။ သ္ဂောံကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲရုဲမာဲလေဝ် အကာဲအရာဟွံကဵုဏီရ။

ဗျူဟာပၞာန်ပၠန်ဂတးတံ သာမညဟွံသေင်

ဟိုတ်နူသီအဝဵု ဟွံမွဲကဵုဓရ်တရာဂှ်ရ အလဵုအသဳ (NUG) မံက်ဂတဝ်ကၠုင်ရ။ နူဂှ်မွဲကဆံင် ဌာနပရေင်စဵုဒၞာ (NUG/MOD) တံ ပံင်တောဲကၠောန်ကၠုင်  ကုမဟာမိတ် ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုင်အရင် ဗၞတ် (၄)ဂကောံဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပ္ဍဲဂကောံဂမၠိုင်ဝွံ ဒပ်ဗၠးၜးကချေင်(KIO/KIA), ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေင်(KNU/KNLA), ဗော်တဴတက် ကောန်ဂကူကရေင်ဍာဲ(KNPP/ KA) ကေုာံ ဒပ်ပၠတရဴကောန်ဂကူချေင် (CNF)တအ် ပါလုပ်လဝ်ရောင်။ ညးတံ ပံင်ကောံတုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုင် “ ကမ္မတဳကာပ်ကာဲဗဟဵု ကေုာံ ရေင်တၠုင်ပံင်ဗ္စိုပ်” (Central Command and Coordination – C3C) တုဲ ဆေင်စပ်ကဵု ပရေင်ပၞာန် ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်ဂှ် ဗူဗိုင်ကၠောန်သ္ပအာ တုပ်ပ်ရ။

“ပရေင်ဓမံက်ရုပ်ရဴပၞာန် အလုံဍုင်ဗၟာဂှ် ကမ္မတဳ (C3C) တံ ပိုင်ခြာလဝ် ဒေသပၞာန် လၟိဟ်နွံ (၃) ဒေသတုဲ ထပ်ကရေက်လဝ် ဒေသပါ် ဗွဲမကိတ်ညဳကဵု ဒေသညးတံဂှ်လေဝ် နွံကီုရ”

လ္ၚတ်ပရူပရာဒေသပၞာန်

ဒေသပၞာန် လၟေင်(၁)ဂှ်မ္ဂး ဒုင်သ္ဇိုင်ကဵု ဒေသ လ္ပာ်သၟဝ်ကျာကၟိန်ဍုင်တုဲ တွဵုရးဍုင်ကချေင်၊ တွဵုရးဍုင်သေံ (သၟဝ်ကျာ)၊ ရးဒေသဇၞော်သကိုင်၊ ရးဒေသဇၞော်မကွေ၊ ရးဒေသဇၞော်မာန္တလေဝ် (အင်ဝ) ၊ တွဵုရးဍုင်ချေင်တအ်ပါလုပ်မံင်ရ။

ဒေသပၞာန် လၟေင်(၂)ဂှ်မ္ဂး ဒုင်သ္ဇိုင်ကဵုဒေသ လ္ပာ်သၠုင်ကျာကၟိန်ဍုင်တုဲ ရးဒေသဇၞော်လ္ဂုင်၊ ရးဨရာဝတဳ၊ ရးဗဂေါ၊ တွဵုရးဍုင်ကရေင်ဍာဲ၊ တွဵုရးဍုင်ကရေင်၊ တွဵုရးဍုင်မန် ကေုာံ ရးတၞင်ဩဳတအ် ပါလုပ်မံင်ရ။

သှ်ေသၟေဟ် ဒေသလဒေါ၀်ကၟိန်ဍုင်ဗၟာ မပ္တံ ရာဇာဌာနဳ ဍုင်နေဗျဳဒဝ် ကေုာံ ဒေသမဆက်စပ်တံဂမၠိုင်ဂှ် မဒှ်ဒေသပၞာန် လၟေင်(၃)ရောင် ၜိုန်ရစၟတ်လဝ် ကၠာကီုလေဝ် ကာလလၟုဟ်ဝွံ ဒေသပၞာန် လၟေင်(၂) ကေုာံ လၟေင်(၃)တံဂှ် ပံင်တုဲ နဒဒှ်ဒေသပၞာန် ရးသၠုင်ကျာရောင်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကမ္မတဳ (C3C) ဂှ် ရနုက်ဗပေင်ပိုင်ခြာလဝ်ရ။

နူကမ္မတဳ (C3C) ဂှ်ရ ပံင်တောဲပူဗိုင်ကဵု (NUG)တုဲ ဒပ်ဗၠးၜးကချေင်(KIO/ KIA) ကေုာံ ဒပ်ပၠတရဴကောန်ဂကူချေင်(CNF) တအ် ပ္ဍဲ ပါလုပ်ချဳဒရာင်မံင် ဒေသပၞာန် လၟေင်(၁)ရောင် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပ္ဍဲဒေသပၞာန် ရးသၠုင်ကျာဂှ်မ္ဂးလေဝ် ဒပ်ဗၠးၜးကောန်ဂကူကရေင် (KNU/KNLA) ကေုာံ ဗော်တဴတက် ကောန်ဂကူကရေင်ဍာဲ (KNPP/KA) တအ် ပါလုပ်ချဳဒရာင်မံင် နွံရ။

ပ္ဍဲဒေသပၞာန် ရးသၠုင်ကျာဂှ် တင်တၞဟ်ခြာ နွံမံင်ရောင်ဂှ်လေဝ် ဂွံဆဵုကေတ်မာန်ရ။  စပ်ကဵု ပရေင်ဍုင်ကွာန် ကေုာံ ပရေင်ပၞာန်တံတုဲ သွက်သ္ဂောံလးဖျေံ မဟာဗျူဟာ ကေုာံ မူဝါဒတံမာန်ဂှ် (KNU)၊ (KNPP) ကေုာံ (NUG) တအ် ပံင်ကောံ ဒက်ပတန်လဝ် ကမ္မတဳပံင်တောဲပ္ညဳပ္ညပ် (Joint Coordination Committee – J2C) နွံရ။ ဆဂှ်ဟွံက သွက်သ္ဂောံပံင်တောဲထပက်ပၞာန် (ဝါ) ဝေင်ပၞာန်မာန်ဂှ် ကမ္မတဳပံင်တောဲ ကာပ်ကာဲပၞာန်(Joint Operation Command- JOC) ဂှ်လေဝ် ထပ်ပံက်ကၠုင်တုဲ ချဳဒရာင်,ဓမံက်ကၠုင်မံင်ရုပ်ရဴ ပရေင်ပၞာန်ရောင် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။

ပ္ဍဲပရေင်ပၠန်ဂတး တမ်က္ညင် (ဝါ) ပရေင်ပၠန်ဂတး ညးဍုင်ကွာန်တံဂှ်မ္ဂး ဍုင်ရာဇာဌာနဳ ကံင်ဇြဳပၞာန်ဗၟာတံ သ္ပဒတဴမံင် (ဝါ) ဍုင်နေဗျဳဒဝ်ဂှ် ဒှ်ကၠုင်အဓိကရ။ ညးမဒှ်ဝန်ဇၞော် ဌာနပရေင်စဵုဒၞာ (NUG)  “ဥူယဳမန်” ဂှ် ကံင်ဇြဳပၞာန် မၞုံသ္ပဒတဴမံင် ပ္ဍဲဍုင်နေဗျဳဒဝ်ဂှ်ကီု၊ သီုကောန်ရဲတဝ်သွာ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံကီုဂှ် ဗတိုက်သရိုဟ်အိုတ်ထောံတုဲ အဝဵုအာဏာ ညံင်သ္ဂောံတန်ကြန် ပ္ဍဲတဲညးဍုင်ကွာန်မာန်ကၠုင်ဂှ် ကောန်သ္ဂံင်ပိုယ်တံညးဂမၠိုင် ပူဗိုင်ဗတိုက်အာ ကရောံညးဍုင်ကွာန်တံ မွဲစွံရောင် ဟီုလဝ်သာ်ဝွံရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ  ဍုင်နေဗျဳဒဝ်ဂှ် ဂကောံပၠန်ဂတးတံ နွံပၟိက်၊ ဗတိုက်ကေတ် ညံင်သ္ဂောံဂွံရောင် ကဵုလဝ်ပျးဒိုဟ်ရ။

ရမျာင်သဘင်သဳကၠဳ ပရေင်ၜိုဟ်လလံ

ကံင်ဇြဳပၞာန်တအ် ကမၠောန်ပကီုပရာပ်ဂှ် ဆက်ကၠောန်အာမံင်တုဲ မွဲလ္ပါ်ဂှ် သွက်ပရေင်ၜိုဟ်လလံလေဝ် ဂ္စာန်မံင်ဖိုလ်ရ။ မုရဴသာ်လဵုဒှ်တုဲ ကံင်ဇြဳပၞာန်တအ် ဂွံဂိုတ်ဂ္စာန်မံင် သ္ဘင်သဳကၠဳ ပရေင်ၜိုဟ်လလံဂှ်ရော သာ်ဝွံတင်သၟာန် တိတ်ကၠုင်မာန်ရ။ အရာစေတနာ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဗုအးတုဲ ဂိုတ်ဂ္စာန်မံင် ဟွံသေင်ပုဟ်ဂှ် ညးတီ အဲတီရ။ သွက်သ္ဂောံထိင်အာဍုင် နနဲအုပ်ဓုပ်ပၞာန်မာန်ကီု၊ သီုကဵုသ္ဂောံဗၠးနူဇြဟတ်ဓရိုဟ် ဍုင်သ္အာင်ဂမၠိုင်ကီုတုဲ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဂိုတ်ဂ္စာန် ပတိတ်ကၠုင်ရမျာင် သ္ဘင်သဳကၠဳပရေင်ၜိုဟ်လလံရ။ ကြက်ရှ်သာဍေံတှ်ေ သ္ဘင်သဳကၠဳပရေင်ၜိုဟ်လလံဝွံ ဒှ်ပၞော်တိတ် ပရေင်ဍုင်ကွာန်တၟိ သွက်ကံင်ဇြဳပၞာန်ရောင် ကၠိုဟ်ကေတ်ရ။

ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာင်ဏံဝွံ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ကော်ဆဵုတက်ကျာကၠုင် ကုဗော်ရပ်လွဟ်ဂမၠိုင် ဆက်နွံမံင်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ဂိတုဂျူလာင် ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ (၅)ကဵု (၆)ဂှ် နဗော်ဍုင်မန်တၟိကီု၊ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ (၁၁)ကဵု (၁၂)ဂှ် နကံင်ဇြဳဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုင်သေံ (RCSS/ SSA)ကီု၊ ပ္ဍဲစၟတ်တ္ၚဲ (၂၀-၂၁)ဂှ်မ္ဂး နဒပ် “၀” (UWSA)၊ ဒပ်မိုင်လာ(NDAA) ကေုာံ ဗော်တဴတက် ကၟိန်ဍုင်သေံ (SSPP/ SSA) တအ်ကီု ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ ဆဵုဂဗလဝ်နွံရ။ ပ္ဍဲအရာဆဵုဂဗလဝ် ညးသ္ကအ်ဂှ်မ္ဂး ပၟိက်မိက်ဂွံကၠောန်သ္ပ သ္ဘင်သဳကၠဳ ပရေင်ၜိုဟ်လလံ အလုံကၟိန်ဍုင်မွဲရောင် ကံင်ဇြဳပၞာန်တအ် ဟီုပ္တိတ်ကျာကၠုင်ရ။

သဘဴဓဝ် သ္ဘင်သဳကၠဳ ပရေင်ၜိုဟ်လလံ အလုံကၟိန်ဍုင်မ္ဂးဂှ် ဒှ်မံင်ကိစ္စ အလုံကၟိန်ဍုင်ဗၟာမွဲတုဲ ဂကောံမဆေင်စပ် အိုဿီုဂမၠိုင်တံ ပွမပါလုပ် (All Inclusive) ဂှ် ဒှ်အဓိကရ။ တင်ဏံ ဍိုက်ပေင်မှ ပရေင်ၜိုဟ်လလံ ကၟိန်ဍုင်ဂှ် ဍာ်ဇမၠိင် တန်တဴအာမာန်ရ။ ပကတိရုပ် အကာဲအရာ ကၟိန်ဍုင်ဗၟာလၟုဟ်ဂှ် ဂကောံအိုဿီုတံသ္ဂောံပါလုပ်မာန်ဂှ် ဒှ်ကၠုင်ဟွံမာန်ဏီဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ နနဲမွဲဂကောံ၊ ၜါဂကောံဓဝ်ဟေင် ပါလုပ်တုဲ ကၠောန်သ္ပသ္ဘင်သဳကၠဳ ပရေင်ၜိုဟ်လလံဂှ် သောင်ကၠးပြဒ္ဒညာ ပရေင်ဍုင်ကွာန် ဟွံမာန်သက်က်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဗော်ဍုင်မန်တၟိ ကေုာံ ကံင်ဇြဳဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုင်သေံတအ် တင်ပၟိက်သ္ဘင်သာ်ဝွံ ကံင်ဇြဳပၞာန်တံ မသ္ဂးဂှ် ညးတံ ဟွံဒုင်တဲ တးပါဲကၠုင်လဝ်ရ။

လညာတ်ကၟိန်ဍုင်သ္အာင်

ပရေင်ဆက်ဆောံ ဍုင်တဳမာဝ်ဗၟံက် ကဵု NUG

အလဵုအသဳ(NUG) သွက်ဂွံဒှ်အာ အလဵုအသဳလုပ်ကဵုသၞောဝ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုင်ဗၟာမာန်ဂှ် ကၟိန်ဍုင်သ္အာင်ဂမၠိုင်တအ် ဂ္စာန်ကၠုင်မံင်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ကၠုင်ရ။ ဍုင်မဟာမိတ်မွဲ ပဵုတိုန် လ္ပာ်(NUG)လေဝ် ဟီုစဂွံရ။ ပ္ဍဲဂိတုဂျုလာင်(၁)ဂှ် နူကဵုကၟိန်ဍုင်သမ္မတတဳမဝ်ဗၟံက်တေံ ဘိက်ပၟိင်ကၠုင် အလဵုအသဳ (NUG) တံ နနဲလုပ်သၞောဝ်တုဲ ၀န်ဇၞော်ပရေင်ဍုင်မ္ၚး (NUG) ဒဝ်ဇြေန်မာအံင် ကေုာံ ညးစၞး(NUG)တအ် တိုန်စိုပ်လဝ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကၟိန်ဍုင် ဒုင်တဲဆက်ဆောံ (NUG) ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ဂှ် နွံကၠုင် (၂)ဍုင်တုဲ ကၟိန်ဍုင်ချက်ဂှ် ဒှ်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ရ။ လၟုဟ်ကၟိန်ဍုင်တဳမဝ်ဗၟံက်ဂှ် ဒှ်ဍုင် မရနုက်ကဵု ဒုတိယရ။

လ္တူအရာအမေရိကာန်စောဲဂဗုတ်ဂှ် ကြုက်တးပါဲ

ကံင်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုတုဲဗက် ပၞာန်ဗၟာတအ် သုင်စောဲကၠုင် လှာဲသွက်လွဟ်လနက်ဂှ် ၚုဟ်မးဒဝ်လာ အမေရိကာန် (၁၀၀၀)ကိုဋ်ဂှ် နူကဵု ရုယှာ၊ ကြုက်၊ ဍုင်လ္ၚဵုတအ်လေဝ် ပါလုပ်သွံရာန်လဝ် ကုကံင်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ညးစၞးအခေါင်အရာမၞိဟ် Tom Andrews ဟီုလဝ်ရ။ ကၟိန်ဍုင်ကြုက်ဝွံ သွံရာန်ကပေါတ်လွဟ်လနက် ထံက်ပင်မံင်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာရောင် အမေရိကာန်တံ စောဲစုတ်ဒုဟ်တုဲ အရာဏံဝွံ ဟွံဍာံပြရောင်ဂှ်လေဝ် ၀န်ဇၞော်ကြုက် ပရေင်ဍုင်မ္ၚး မၞုံယၟုမဝ်နေင်ဂှ် ဆေဝ်ဒဝ်အာရ။ နကၟိန်ဍုင်ကြုက်ဝွံ စပ်ကဵုကိစ္စပရေင်ဍုင်ဗၟာမ္ဂး အတိုင်သ္ဇိုင်သၞောဝ်ဟေင် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ် ဆဵုဂဗ ဆိုက်ဗ္ဒက်ကၠုင် သွက်သ္ဂောံ  သောင်ကၠးပြဒ္ဒညာ ပဋိပက္ခပရေင်ဍုင်ကွာန် ကၟိန်ဍုင်ဗၟာရောင် ညးထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။

ဗြိတိန်

ပ္ဍဲသၞာံဏံ စပ်ကဵုရီုဗင်ဟံင်ပြာ် ပရေင်ဖဵုမၞိဟ်  သွက်ကၟိန်ဍုင်ဗၟာတုဲ နလၟိဟ်သြန် (စတာလင်ပေါင်) ၃၀ ပြကောတိကိုဋ်ပြင်င် ရီုဗင်ထံက်ပင်အာရောင် အလဵုအသဳဗြိဒိန်တံ ရန်လဝ်ရ။ ဆ္ဂး ပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၂၀) ကၠာပၞာန် ဟွံဂွံသီအဝဵုဏီဂှ်မ္ဂး အလဵုအသဳဗြိဒိန်တံ ထံက်ပင်လဝ် (၁၀၃) ပြကောတိကိုဋ်နွံတုဲ တော်လၟိဟ် ၜတ်ကၞောတ်အာကဵု သွက်သၞာံဏံမ္ဂးတှ်ေ ယအ်အာ (ရ၀) က္ဍိုပ်ကၠံရောင် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။

 

နိဂီု

အကာဲအရာပရေင်ဍုင်ကွာန်တ္ၚဲဏံ သၞာံ (၂၀၂၃) အိုတ်မ္ဂး ပြံင်သၠာဲဇၞော်ဇၞော်က္တဵုဒှ်မာန် တော်ဆလဝ်ကီုလေဝ် ကံင်ဇြဳပၞာန်တအ် ပရေင်ပၞာန်ဍိုန်ၜတ်စှ်ေတုဲ လ္ပာ်ပရေင်ဍုင်ကွာန်ဂှ် သ္ဂောံဂွံစေဝ်လ္တူမာန်ဂှ် ပၞာန်ဗၟာတအ် ဂ္စာန်မံင်ရ။ ယဝ်ခါရ ဗၠးထောံ ဒဝ်သု တုဲမ္ဂး ရဲဗက်လကြဴဒဝ်သုကဵု ရဲပၠန်ဂတးသၞောတ်စှ်ေစှ်ေတအ် က္ဍိုပ်ပါ်အာ ဒှ်မာန်ကီုလေဝ် ဂၠံင်တရဴတိုင်ပ္ကဴဂှ် ဗၠးထောံဟွံဂွံ ဒးဆက်ကွာ်အာလေဝ် ပၟိက်ဇၞော်မံင်တုဲ ယဝ်ခါရ ဍေံပတိတ်သုင်စောဲကၠုင် ဒဝ်အံင်သာန်သုကျဳမ္ဂး ပွဳပွူကၟိန်ဍုင်သ္အာင်ဂမၠိုင်တအ် မတ်ပၜူဂၠံင်ဗၠေတ် ဟွံဒှ်မာန်ကီုလေဝ် အရာညးဍုင်ကွာန်တအ် ဒးကလေင်မံင်သၟဝ်တဲ တၠအဝဵုပၞာန်ပၠန်ဂှ် ပွမကဵုဇြဟတ်ဂှ် ဝေင်ပါဲထေက်ရောင် ပ္တိုန်ထ္ၜးဏာရ။